Në vitin 1506 Erazmi i Roterdamit, bëri një udhëtim në Itali, që e kishte dëshiruar shumë kohë më parë, dhe vizitoi shumë qytete të atij vendi, nga Torinoja në Romë. Si u kthye në Angli, mysafir i mikut të dashur Thomas More, shkroi esenë e famshme “Lavdërim i Çmendurisë”, në të cilën, me një stil plot gjallëri e tërheqës, shprehte krizën morale të epokës së vet, duke përdorur me mjeshtëri të rrallë alegorinë e paradoksin. Protagonisti i veprës është “Çmenduria”, që flet në vetën e parë para dëgjuesve, duke marrë në analizë (mund të themi duke marrë nëpër gojë) veten e botën, pa kursyer askënd. Fjalët e saj tingëllojnë tallëse e me dy kuptime. Çfarë na qenka çmenduria? Padituria e njeriut të thjeshtë, qe rron në harmoni me natyrën, larg sofizmave të intelektualit të stërholluar, apo dituria e rreme e nderuar dhe e ngritur në qiell nga bota.